Poeni am eich ymddygiad?
Nid yw byth yn hawdd cyfaddef pan rydym wedi croesi llinell neu wedi mynd y tu hwnt i'r marc. Ond os gallwch chi feddwl am sefyllfa lle mae eich ymddygiad wedi cynhyrfu, codi embaras, brifo, rheoli neu orfodi rhywun – boed yn rhywun rydych chi’n ei adnabod neu’n ddieithryn – byddwch yn onest â chi’ch hun. Dyma’r cam cyntaf i wneud newid er gwell.
Nid yn unig yr ydym yn sôn am weithredoedd o drais difrifol yn fwriadol. Mae sawl ffurf ar gam-drin – geiriol, emosiynol, rhywiol a chorfforol. Nid yw rhai pobl yn cydnabod yr effaith y gall yr ymddygiad hwn ei gael ar y person sy'n ei brofi. Neu y gallai llawer o'r ymddygiadau hyn fod yn droseddol.
Y tu allan i'r cartref
Ydych chi erioed:
- Wedi gwneud sylwadau rhywiol am fenyw i'ch ffrindiau?
- Wedi gwneud sylwadau awgrymog i fenyw pan oedd yn amlwg eu bod yn ddigroeso?
- Wedi dilyn neu olrhain i ble mae rhywun yn mynd?
- Wedi rhoi pwysau ar fenyw i gael rhyw nes iddi ildio, er iddi ddweud na?
- Wedi gwneud i fenyw yn y gwaith deimlo'n anghyfforddus, yn ofidus neu'n ofnus o fod ar ei phen ei hun gyda chi?
- Wedi ymddwyn yn amhroffesiynol tuag at fenyw yn y gwaith, megis gwneud sylwadau dro ar ôl tro ar sut mae hi'n edrych neu wneud ensyniadau rhywiol?
Gyda'ch partner
Ydych chi erioed:
- Wedi rhannu neu ddangos llun personol o'ch cariad heb yn wybod iddi?
- Wedi gweld eich partner yn edrych yn ofnus arnoch chi?
- Wedi dweud wrth eich partner dro ar ôl tro nad ydych am iddi fynd allan gyda'i ffrindiau, neu ddweud wrthi beth y dylai neu na ddylai ei wisgo?
- Wedi gorfodi eich partner i gael rhyw, er iddi ddweud na?
Swnio'n gyfarwydd?
Yn fwriadol neu beidio, nid yw'r ymddygiad hwn byth yn iawn. Os ydych chi'n gwybod eich bod chi wedi gwneud rhai o'r pethau hyn i fenywod, gallwch chi newid er gwell.
Swnio fel rhywun rydych yn ei adnabod?
Gallwch chi eu helpu i weld nad yw eu hymddygiad yn iawn. P'un ai trwy ddewis peidio â chwerthin neu ymuno, neu ei amlygu os gwelwch ymddygiad camdriniol neu eu bod yn trin menyw yn amharchus.
Testimonial
Roedden ni'n arfer chwerthin, ond fesul un fe ddechreuon ni ddweud wrtho nad oedd ei ymddygiad yn ddoniol, mae'n anghywir. Ar ôl ychydig dwi'n meddwl iddo gael y neges.*
*Mae datganiadau yn ddienw i ddiogelu hunaniaeth, ond mae pob un yn seiliedig ar brofiadau go iawn